Καινοτόμες Παρεμβάσεις για τη Βελτίωση της Ποιότητας των Ερυθρών Οίνων ΠΟΠ της Πάρου

Δημιουργώντας νέες προοπτικές για τον αμπελοοινικό τομέα

της Πάρου

H Πρόκληση: Η Υψηλή Στυπτικότητα της Μανδηλαριάς

Η ποικιλία Μανδηλαριά, που αποτελεί τη βάση της παραγωγής του Ερυθρού Οίνου ΠΟΠ Πάρου, χαρακτηρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα σε ταννίνες, γεγονός που προσδίδει έντονη στυπτικότητα στους παραγόμενους οίνους. Η συνηθισμένη λύση της συνοινοποίησης με την λευκή ποικιλία Μονεμβασιά, αν και μειώνει τη στυπτικότητα, συχνά υποβαθμίζει τη συνολική ποιότητα και την ταυτότητα του κρασιού. Το έργο «Καινοτόμες Παρεμβάσεις για τη Βελτίωση της Ποιότητας των Ερυθρών Οίνων ΠΟΠ της Πάρου» ανέλαβε να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, με στόχο την παραγωγή μιας νέας γενιάς οίνων ΠΟΠ Πάρου, υψηλότερης ποιότητας.

Ο Στόχος: Βελτίωση από το Αμπέλι μέχρι τη Φιάλη

Κύριος στόχος ήταν η δημιουργία καινοτόμων πρωτοκόλλων καλλιέργειας και οινοποίησης ώστε να:

1. Μειωθεί η περιεκτικότητα των σταφυλιών της Μανδηλαριάς σε ταννίνες μέσω αμπελουργικών παρεμβάσεων.

2. Γίνει κατάλληλη εκχύλιση των ταννινών κατά τη διαδικασία οινοποίησης, για την παραγωγή πιο ισορροπημένων και ποιοτικών μονοποικιλιακών οίνων.

Η  Μέθοδος: Μία Ολοκληρωμένη Δράση

Το έργο οργανώθηκε σε τριών ειδών παρεμβάσεις:

1. Αμπελουργικές Παρεμβάσεις. Στον αμπελώνα του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πάρου, εφαρμόστηκαν και αξιολογήθηκαν καινοτόμες πρακτικές, όπως:

2. Αλλαγή του τρόπου κλαδέματος (από απλωταριά σε κυπελλοειδές)    

3. Ξεφύλλισμα διαφορετικής έντασης και χρονισμού για βελτίωση του μικροκλίματος και

4. Τεχνικές υπερωρίμανσης (στο φυτό, λιάσιμο στον ήλιο, σε θάλαμους με ρεύμα αέρα).

5. Εργαστηριακή Αξιολόγηση: Πραγματοποιήθηκαν χημικές αναλύσεις στα σταφύλια και σε πειραματικούς οίνους από μικροονοποιήσεις, με έμφαση στον ποσοτικό προσδιορισμό των ταννινών και στην οργανοληπτική αξιολόγηση.

6. Οινοποίηση σε Βιομηχανική Κλίμακα: Τα βέλτιστα πρωτόκολλα που προέκυψαν από την έρευνα υιοθετήθηκαν από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Πάρου για παραγωγή σε βιομηχανική κλίμακα.

Πολλά Υποσχόμενα Αποτελέσματα - Προοπτικές

Τα αποτελέσματα του έργου ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά:

• Η Μανδηλαριά προσαρμόστηκε εξαιρετικά στις καινοτόμες αμπελουργικές παρεμβάσεις, με βελτίωση τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα των σταφυλιών.

• Η υπερωρίμανση σε θαλάμους με ρεύμα αέρα αναδείχθηκε ως η πιο αποτελεσματική μέθοδος για τη βελτίωση του οργανοληπτικού προφίλ και τη μείωση της στυπτικότητας.

• Στην οινοποίηση, η αφαίρεση μέρους των γιγάρτων του σταφυλιού, συνδυασμένη με άλλες τεχνικές, έδωσε εξαιρετικά αποτελέσματα στη μείωση της στυπτικότητας χωρίς να θυσιάζεται η πολυπλοκότητα του κρασιού.

Συμπέρασμα  

Αυτό το πρωτοποριακό έργο ανοίγει νέους ορίζοντες για το Κρασί ΠΟΠ Πάρου. Δημιουργεί τα θεμέλια για τη δημιουργία οίνων Μανδηλαριάς υψηλής ποιότητας που μπορούν να είναι ανταγωνιστικοί και σε διεθνές επίπεδο, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα της Πάρου και τη διατήρηση της μοναδικής γηγενούς αμπελουργικής της κληρονομιάς. Για ένα νησί, όπως η Πάρος, που δέχεται χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, και άρα απευθύνεται σε μια μεγάλη αγορά, η δυνατότητα αυτή δημιουργεί νέες προοπτικές στην τοπική οικονομία. 

Φορείς Υλοποίησης & Χρηματοδότησης του έργου

Το έργο υλοποίησε ένα συνεργατικό σχήμα επιχειρηματικών και ακαδημαϊκών φορέων που συμμετείχαν:

• Το Εργαστήριο Αμπελουργίας, Τμήμα Γεωπονίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης

• Το Εργαστήριο Οινολογίας και Αλκοολούχων Ποτών του Γεωπονικού Πανεπιστήμιου Αθηνών

• Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πάρου 

• Η Εταιρία Διεθνικής  Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης- TRANSCOOP.

Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου: ΕΥΔ Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

Αρμόδια Αρχή: Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020

Η χρηματοδότηση προήλθε από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 (Μέτρο 16 «Συνεργασία», Υπομέτρο 16.1-2, Δράση II).